Tết Hàn Thực những điều cần biết – Chuẩn bị và giờ cúng nào tốt nhất

26/03/2021 1165

Trong rất nhiều ngày Tết truyền thống của người Việt, bạn chắc chắn đã biết đến ngày Tết Hàn thực (hay còn gọi là tết mùng 3 tháng 3 âm lịch) gắn liền với hình ảnh bánh trôi nước. Tuy nhiên, bạn đã biết tường tận về ngày tết này, ý nghĩa, mâm cúng ngày Tết Hàn thực như thế nào đúng nhất? Tất cả sẽ được bật mí ngay dưới đây.

Lịch sử và ý nghĩa của ngày Tết Hàn thực

Lịch sử

Bất nguồn từ một điển tích ở Trung Quốc vào thời nhà Tấn, khi vua Tấn Văn Công đã đốt rừng thiết chết vị quan trung thành của mình là Giới Tử Thôi. Do vậy, để tưởng nhớ vị quan này, vua Tấn đã ban lệnh từ ngày 3/3 – đến ngày 5/3 hàng năm người dân phải ăn chay, kiêng lửa.

Điển tích về Tết Hàn thực của Trung Quốc

Điển tích về Tết Hàn thực của Trung Quốc

Tết Hàn thực cũng được du nhập vào Việt Nam với ngày 3/3 âm lịch hàng năm. Tuy nhiên, tại Việt Nam không có điển tích của người Trung Quốc. Nhưng người Việt đã sáng tạo ra món bánh trôi, bánh chay là hai món ẩm thực nguội để thờ cúng tổ tiên không thể thiếu trong ngày tết này.

Ý nghĩa tết mùng 3 tháng 3

Bên cạnh đó, ý nghĩa của Tết Hàn thực của Việt cũng khác cũng như phong tục trong ngày này cũng khác với văn hóa của Trung Quốc. Người Việt làm lễ cúng Tết Hàn thực để tưởng nhớ đến ông bà tổ tiên, những người đã khuất, hướng tới cuội nguồn theo đúng đặc trưng văn hóa của người Việt.

Tết Hàn thực Việt Nam với ý nghãi tưởng nhớ cuội nguồn

Tết Hàn thực Việt Nam với ý nghĩa tưởng nhớ cuội nguồn

Trong ngày lễ, người Việt cũng không phải kiêng lửa mà mọi việc nấu nướng vẫn diễn ra bình thường. Các gia đình đều sẽ làm hai loại bánh truyền thống chính là bánh trôi, bánh chay cũng mâm cơm để dâng lên tổ tiên.

Mâm cúng Tết Hàn thực bao gồm những gì?

Theo truyền thống người Việt, mâm cỗ cúng ngày 3/3 âm lịch rất cầm rất tham đạm bao gồm:

  • 5 hoặc 3  bát bánh trôi
  • 5 hoặc 3 bát bánh chay
  • Ly nước sạch
  • Hương, mâm ngũ quả và hoa, trầu cau.

Việc sử dụng số lẻ để thờ cúng trong văn hóa người Việt đã quá quen thuộc với ý nghĩa may măn, điều lành. Khi gia chủ dâng 5 bát hoặc 3 bát bánh trôi, bánh chay nói lên mong muốn cầu xin những điều máy mắn.

Chuẩn bị mâm cỗ thanh đạm cúng tổ tiên

Chuẩn bị mâm cỗ thanh đạm cúng tổ tiên

Bên cạnh đó, chọn giờ cúng Tết Hàn thực cũng là điều quan trọng. Các gia đình thường lựa chọn giờ cúng đẹp, tránh các giờ xui.

Theo phong thủy, các giờ tốt trong ngày này là: giờ Dần ( từ 3 – 5h), giờ Thìn ( 7- 9 giờ), giờ Tỵ ( từ 9h – 11h), giờ Thân (15h-17h), giờ Dậu (17h-19h), giờ Hợi (21h-23h).

Người lại, nên tránh cúng vào những giờ xấu như: Tý (23h-1h), Sửu (1h-3h), Mão (5h-7h), Ngọ (11h-13h), Mùi (13h-15h), Tuất (19h-21h).

Xem thêm:

Ý nghĩa của bánh trôi, bánh chay

Bánh trôi, bánh chạy được người Việt sáng tạo mang ý nghĩa tượng trưng cho những loại thức ăn ngoại để hợp với “hàn” nghĩa là lạnh trong ” Hàn thực”. Bên cạnh đó, bánh được làm từ những hạt gạo trắng, là thành phẩm của một mùa lúa bội thu dâng lên cho tổ tiên cầu mong cho một năm mưa thuận gió hòa.

Bánh trôi bánh chay mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong văn hóa Việt

Bánh trôi bánh chay mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong văn hóa Việt

Những đĩa bánh trôi với nhiều viên bánh trắng tròn còn thể hiện cho sự sung túc, sum vầy của gia đình. Bên cạnh đó, bánh trôi trắng còn được bắt nguồn từ truyện Mẹ Âu Cơ bọc trăm trứng với 50 con theo mẹ lên núi, 50 con theo cha xuống biển. Do vậy, bánh trôi còn thể hiện sự tưởng nhớ về cuội nguồn.

Những điều cần lưu ý trong ngày Tết Hàn thực

Không kiêng lửa

Theo nhiều người, Tết Hàn thực của người Việt cũng cần kiêng lửa, ăn đồ nguội giống văn hóa người Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này không hợp lý bởi Tết Hàn thực của người Việt là Tết đã được hợp nhất với ngày Tết bánh trôi, bánh chay của người Việt. Do vậy, trong ngày ngày, gia đình Việt vẫn có thể nấu nướng bình thường, không cần kiêng lửa.

Cúng bánh trôi, bánh chay nhiều màu

Những viên bánh trôi bánh chay truyền thông được làm từ bột nếp trắng tinh, tròn đầy thể hiện sự viên mãn tinh khiết khi dâng lên bàn thờ cúng tổ tiên. Do vậy, nhiều gia đình thường sử dụng bánh trôi nhiều màu sắc là không đúng.

Không nên cúng bánh trôi nhiều màu

Không nên cúng bánh trôi nhiều màu

Tuy nhiên, bạn vẫn có thể làm bánh trôi ngũ sắc, nhiều màu để thưởng thức bên dưới. Bạn không nên dùng các loại bánh nhiều màu để cúng.

Xem thêm: Cách làm bánh trôi ngũ sắc tại nhà đơn giản

Kiêng ăn mặn, cúng linh đình, sát sinh

Ngày tết 3/3 âm lịch được biết đến để tưởng nhớ đến những người đã khuất nên cần hạn chế ăn mặn hay cúng quá linh đình. Đồng thời, gia chủ cũng cần hạn chế sát sinh để tránh làm người đã khuất không được yên nghỉ.

Kiêng chuyển nhà

Trong ngày tết 3 tháng 3 âm lịch hoặc Tết Thanh Minh, bạn nên hạn chế không chuyển nhà để tránh khiến cho vong linh người mất bị xáo trộn, không tốt. Bởi lẽ, theo quan niệm những ngày này, vong linh của người đã khuất thường theo sát với người thân trong gia đình nên việc chuyển nhà có thể sẽ khiến vong linh mất phương hướng.

Những chia sẻ về ngày tết mùng 3 tháng 3 hy vọng sẽ giúp bạn có thể nhiều thông tin bổ ích để chuẩn bị cho ngày lễ đầy đủ, dâng tổ tiên những chiếc bánh ngon nhất, thể hiện lòng thành.